HAMBURG HABER – Almanya’nın Dresden kentindeki Eyalet Mahkemesi’nde aşırı sağcıları dövdüğü gerekçesiyle yargılanan aşırı solcu Lina E. hakkında verilen hapis cezası kararı ve bu kararı protesto etmek için düzenlenen gösteriler, ülkede tartışmalara neden oldu. Dresden Eyalet Yüksek Mahkemesi’nde 31 Mayıs 2023 tarihinde görülen davada 28 yaşındaki Lina E. 5 yıl 3 ay hapis cezasına, beraberinde yargılandığı diğer üç sanık da 2 yıl 5 ay ile 3 yıl 3 ay arasında değişen hapis cezalarına çarptırıldı. Dört sanık, Neonazilere saldırarak yaralamakla suçlanıyordu.
Bu kararın ardından ülkenin doğusundaki Leipzig kentinde hafta sonu aşırı solcu gruplar protesto gösterileri düzenleyerek polisle çatıştı. Emniyet, açıklamasında olaylar sırasında çok sayıda polis memurunun yaralandığını ve maddi hasar oluştuğunu belirtti. Sol Partili bazı siyasetçiler de polisin göstericilere müdahalesini orantısız olduğu gerekçesiyle eleştirdi.
Kararın gerekçesinde saldırıya uğrayan Neonazilerden birinin, üzerinde aşırı sağcı logo bulunan bir kasket taşıdığı için ağır şekilde dövüldüğünü belirten mahkeme hakimi Hans Schlüter-Staats, bu olayın “militan antifaşizmin neye yol açabileceğini gösterdiğini” ifade etmişti.
Şiddete meyilli aşırı solcuların artması
Almanya’da aşırı solun tırmanışta olduğu aslında bir süredir konuşuluyor. Ülkenin iç istihbarattan sorumlu kurumu Anayasayı Koruma Teşkilatı’nın 2022 raporunda aşırı sola dair “Tehlike potansiyeli hâlâ yüksek. Şiddete meyilli aşırı solcuların sayısı 700’den 10 bin 300’e yükseldi” tespiti yapılmıştı.
Raporda, şiddet eylemlerinin profesyonel hareket eden küçük gruplar tarafından planlı ve hedef gözetilerek düzenlendiği belirtiliyor. Alman iç istihbaratına göre aşırı sol şiddetin odak noktasını ise polisler, aşırı sağcılar ve aynı zamanda emlak sektöründe faaliyet gösteren ticari şirketler oluşturuyor. Yetkililer, aşırıların bir kısmının da iklim koruma protestolarında etkili olmaya çalıştığını kaydediyor.
İstatistiklere bakıldığında ise aşırı sol motifli suçlarda gerileme olduğu gözleniyor. Federal Kriminal Dairesi’nin (BKA) Mayıs 2023 raporuna göre aşırı solcu suçlar geçen yıl yüzde 1 azalarak yüzde 31’e geriledi. Bu suçların ağırlıklı olarak yasadışı propaganda ve mala zarar verme olduğu belirtiliyor. Aşırı solcularca gerçekleştirilen yaralama suçları da bir önceki yıla göre yüzde 9’a azaldı. Yaralama olaylarının sayısı 438’den 399’e düştü.
Aşırı sağcıların işlediği suçlarda ise tam tersi bir tablo ortaya çıkıyor. Aşırı sağ motifli yaralama suçlarının sayısının 869’dan bin 13’e çıktığı görülüyor. Bu da yüzde 16’lık bir artış anlamına geliyor.
Federal Kriminal Dairesi alarmda
Gelişmeleri ciddiye aldıklarını belirten Federal Kriminal Dairesi Başkanı Holger Münch “Bu, özgür demokratik temel düzenimizi hedef alıyor ve toplumsal huzurumuzu tehdit ediyor” açıklamasını yaptı. Münch, bu sözleriyle özellikle aşırı sağa ve internet üzerinden giderek yayılan nefret suçlarına dikkat çekti.
Öte yandan Anayasayı Koruma Teşkilatı, suç sayısında azalma olsa da şiddete meyilli aşırı solun “yüksek düzeyde radikalleştiği” tespitini yapıyor. Teşkilat, aşırı sol bazı çevrelerdeki şiddet eğilimini “kendilerini şiddet yelpazesinin geri kalanından ayrı tutarak, küçük gruplar halinde titizlikle planladıkları ve genellikle son derece acımasız eylemler düzenliyorlar” şeklinde özetliyor.
Aşırı solcular hangi kentlerde örgütlü?
Aşırı solcuların ağırlık gösterdiği büyük kentler başkent Berlin, Hamburg ve Leipzig. Kısa bir süre önce Neonazilere şiddet eylemleri düzenlediği gerekçesiyle hapis cezasına çarptırılan aşırı solcu aktivist Lina E. de Leipzigli.
Almanya İçişleri Bakanı Nancy Faeser, Lina E. ve beraberindeki üç kişiye veriyen hapis cezalarını, “Bu radikalleşme ve şiddet sarmalı artmaya devam edemez” sözleriyle yorumladı. Faeser, Lina E. ve üç sanığa verilen hapis cezasının aşırı solcu çevrelerde geniş yankı bulduğuna dikkat çekti ve bu nedenle güvenlik birimlerinin bu çevreleri yakın mercek altında tuttuğunu vurguladı. Bakan, aşırı sol, aşırı sağ ve İslamcı terörün üzerine aynı kararlılıkla gidileceğinin de altını çizdi.
Anayasayı Koruma Dairesi: Tehlike geçmedi
Federal Anayasayı Koruma Dairesi Başkanı Thomas Haldenwang de Lina E. vakasının uzun vadeli bir gelişmenin parçası olduğu görüşünde. Haldenwang, “Radikalleşme sarmalı devam eder ve eylemler giderek daha acımasız ve dizginlenemez hale gelirse, o zaman sol terörden söz edilmesi gerekir” diye konuştu.
Güvenlik birimleri uzun süredir iklimin korunması için yapılan protesto gösterilerini yakından izliyor. Anayasayı Koruma Teşkilatı’nın raporuna göre aşırı solcular eylemlerini bu protestolarda, “siyasi düşünce özgürlüğü mücadelesi” gibi göstermeye çalışıyor. Güvenlik birimleri, bu eylemlerde kimi zaman şiddete de başvuran aşırı solun, sivil hak hareketleri içinde kendini meşrulaştırmaya çalıştığına işaret ediyor.
İç istihbarat bu tespiti yaptığında Almanya’da iklimin korunmasını savunan “Son Nesil” adlı hareketin üyeleri caddeleri bloke etmeye henüz başlamamıştı. Son Nesil üyeleri son dönemlerde ellerini otobanlara yapıştırarak trafiği felç etmeye çalışıyor ve giderek daha fazla polis müdahalesine maruz kalıyor. Mayıs ayında Son Nesil’e yönelik “suç örgütü kurma şüphesi” ile ülke genelinde operasyonlar düzenlendi. Güvenlik güçlerinin düzenlediği operasyonlar, orantısız güç açısından hararetli tartışmalara neden oldu.
Polise yönelik şiddet yok
Ancak siyaset bilimci ve aşırılık üzerine çalışmalar yapan Armin Pfahl-Traughber, Son Nesil aktivistlerine yönelik dile getirilen aşırı solcu suçlamalarına katılmıyor ve bunun gerekçesini “Polis tarafından gözaltına alındıklarında karşı koymuyorlar. Polis memurlarına karşı şiddete başvurmuyorlar” şeklinde açıklıyor.
Pfahl-Traughber’e göre aşırı solcular polise karşı koyuyor, direniyor. Siyaset bilimci, Son Nesil hareketinin eylemlerini meşru da görmüyor. Ona göre bu eylemlerin nedeni halk arasındaki yaygın hoşnutsuzluk. Ancak Pfahl-Traughber eylemleri “stratejik açıdan yanlış” diye nitelendiriyor. Pfahl-Traughber eylemlerin gidişatı konusunda endişeli: “İklim hareketi içinde büyük hayal kırıklıkları yaşanırsa, o zaman küçük bir grup giderek daha radikal hale gelebilir.”(DWTürkçe)
Ahmet DURMUŞ
