Hamburg Eyalet Parlamentosu’ndaki dört siyasi parti, sağır bireylerin eğitimde uğradığı hak ihlallerini kabul ederek kamuoyundan özür diledi. Federal düzeyde tazminat fonu çağrısı yapılırken, eğitim sistemindeki ayrımcılığın bilimsel olarak araştırılması için çalışmalar başlatıldı.
Hamburg’daki okullarda sağır bireylere uzun yıllar boyunca büyük haksızlıklar yapıldığı, özellikle işaret dilinin yasaklanması ve bireylerin zorla sesli konuşmaya yönlendirilmesiyle ciddi mağduriyetler yaşandığı, Hamburg Sosyal İşler Komisyonu’nun işaret diliyle eş zamanlı tercüme edilen oturumunda mağdurlar tarafından çarpıcı şekilde dile getirildi.
Bu adaletsizliklerin kabul edilmesi ve giderilmesi yönünde Hamburg Eyalet Parlamentosu’nda bugün oylamaya sunulacak olan ortak önergeye SPD, CDU, Yeşiller ve Sol Parti grupları birlikte imza attı. Önergeyle birlikte hem Federal düzeyde bir tazminat fonu kurulması hem de Hamburg’da işitme engelli bireyler için hizmetlere erişimin kolaylaştırılması hedefleniyor. Ayrıca, Hamburg’daki eğitim kurumlarında sağır bireylerle geçmişte nasıl bir muamele yapıldığının bilimsel olarak incelenmesi için de ilk adım atılıyor.
“Eğitim ve yaşam şansları ellerinden alındı”
Yeşiller Grubu’nun Kapsayıcılıktan Sorumlu Sözcüsü Kathrin Warnecke, bu konuda şu açıklamayı yaptı:
“Hamburg’daki okullarda da sağır bireyler uzun süre işaret dilinin yasaklanmasından olumsuz etkilendi. 1990’lı yıllara kadar öğrenciler okulda işaret dili kullanamıyordu; kendilerini ifade etme ve başkalarıyla iletişim kurma şansları yoktu. Bu adaletsizliğin izleri tüm yaşamlarına yayıldı. Eğitime eşit şekilde katılamayanlar, eğitim ve yaşam fırsatlarından da mahrum kalıyor. Yaşanan acılar çok uzun süre görmezden gelindi. Hamburg Parlamentosu milletvekilleri olarak, maruz kaldıkları şiddet için mağdurlardan özür diliyoruz. Onların bakış açısının daha fazla dikkate alınması, yaşananların bilimsel olarak araştırılması için çalışıyoruz. Sağır bireyler, kendi yaşamlarının en iyi uzmanlarıdır. Bu nedenle onların görüşleri ile birlikte ‘Deaf Studies’ (Sağır Çalışmaları) alanındaki bilimsel bakış açısı da sürece dâhil edilecektir. Ayrıca daha iyi destek sağlanabilmesi için olanaklar gözden geçirilecek ve Hamburg, Federal düzeyde bir tazminat fonunun oluşturulması için girişimlerde bulunacaktır.”
“Hamburg’daki okullar da bu acıda pay sahibidir”
SPD Grubu’nun Engelli Bireylerden Sorumlu Sözcüsü Regina Jäck ise şu değerlendirmede bulundu:
“Sağır bireylerin işaret dili kullanmaları uzun süre yasaklandı. Kendi iletişim biçimlerini kullanmaları cezalandırıldı. Oysa dil, kimliktir; iyi bir eğitime ulaşmanın da anahtarıdır. Bu hakları acımasızca ellerinden alındı. Hamburg’daki eğitim kurumları da bu acının sorumluluğunu taşıyor. Sosyal İşler Komisyonu, işaret diliyle yapılan oturumda mağdurların yaşadıklarını kamuoyuyla paylaşmaları için onlara alan sundu. Şimdi, acıların ve ayrımcılığın tanınması için çok önemli ve gerekli bir ikinci adımı atıyoruz. Hamburg Eyalet Parlamentosu olarak mağdurlardan af diliyoruz. Geçmişteki bu uygulamaların ‘Deaf Studies’ araştırmaları da dâhil edilerek bilimsel olarak incelenmesini sağlayacağız. Aynı zamanda daha kapsayıcı bir gelecek için çalışıyoruz. Örneğin, sağır bireyler için uyum yardımlarına erişim kolaylaştırılacak. Bu konuda Senato’dan uygulanabilir bir konsept geliştirmesi isteniyor. Ayrıca Federal düzeyde, mağduriyetin tazmini için bir fon oluşturulması konusunda da çaba göstereceğiz.”
“Bu sessizliği bozmak şart”
CDU Grubu’nun Sosyal Politikalar Sözcüsü Andreas Grutzeck ise şunları söyledi:
“Sağır bireylerin sistematik olarak dışlandığı ve acı çektiği gerçeği, onlarca yıl boyunca sessizlikle örtüldü. Ancak kamuya açık duruşmalarda dinlediğimiz tanıklıklar, bu yaraların ne kadar derin olduğunu net biçimde gösterdi – fiziksel, ruhsal ve toplumsal olarak. Bu adaletsizliği kabul etmek ve sonuçlar çıkarmak zorundayız: samimi bir yüzleşme, günlük yaşamda somut yardımlar ve sağır bireylerin sadece düşünülmediği, aynı zamanda aktif katılımlarının sağlandığı bir politika gereklidir. Hamburg bu konuda sadece sözde değil, eylemde de örnek olmalıdır.”
“Bu daha başlangıç”
Sol Parti’nin Hamburg Parlamentosu’ndaki Kapsayıcılık Politikası Sözcüsü Thomas Meyer ise açıklamasında şu ifadeleri kullandı:
“Bugünkü önerge bir son değil, Hamburg’un sağır bireylere yönelik yapısal şiddetle yüzleşmesinde atılan bir sonraki adımdır. Sol Parti olarak bu konuya yıllardır kararlılıkla eğiliyoruz ve nihayet birlikte ilerliyor olmamızdan büyük memnuniyet duyuyoruz.”