Almanya’da yaşayan göçmenlerin dörtte biri ülkeyi terk etmeyi düşünüyor. 300 bini ise somut plan yapmış durumda.” En fazla ayrılma eğilimi gösterenler; iyi eğitimli, ekonomik olarak güçlü ve Almanca entegrasyonu yüksek olanlar.”

♦♦ Ahmet Durmuş    

Almanya’da yaşayan göçmenlerin yaklaşık dörtte biri, ülkeyi terk etmeyi düşünüyor. Nürnberg merkezli İşgücü Piyasası ve Meslek Araştırmaları Enstitüsü’nün (IAB) yaptığı yeni bir araştırmaya göre, Almanya’ya göç etmiş kişilerin yüzde 26’sı – yani yaklaşık 2,6 milyon insan – Almanya’dan ayrılmayı ciddi şekilde değerlendiriyor. Bu kişilerin yüzde 3’ü ise (yaklaşık 300 bin kişi) somut göç planlarına sahip.

Çarşamba günü kamuoyuyla paylaşılan çalışmada, göçmenlerin Almanya’dan ayrılmayı düşünmesinin başlıca nedenleri arasında siyasi memnuniyetsizlik, kişisel sebepler, yüksek vergi yükü ve bürokrasi yer alıyor. Araştırmanın verileri, Almanya’daki göçmenler arasında yapılan temsili bir çevrim içi anket olan IMPa (International Mobility Panel of Migrants in Germany) kapsamında toplandı.

Türkiye de Geri Dönüş ve Göç Alternatifleri Arasında

Araştırmaya göre Almanya’dan ayrılmak isteyenlerin büyük kısmı, Avrupa Birliği içindeki ülkeleri tercih ediyor. En sık belirtilen hedef ülkeler Polonya ve Romanya olurken, Türkiye ve Ukrayna gibi AB üyesi olmayan ülkeler de dikkat çekiyor. Almanya dışındaki diğer hedef ülkeler arasında ise İsviçre, ABD ve İspanya öne çıkıyor.

Geri Dönmek İsteyenlerle Yeni Bir Ülkeye Gitmek İsteyenlerin Gerekçeleri Farklı

Göç etme niyetinde olanlar arasında siyasi hoşnutsuzluk ve bürokratik engeller öne çıkarken, eğitim, iş ve aile birleşimi için gelenler de benzer gerekçelerle ayrılmayı düşünüyor. Mülteciler ise bunlara ek olarak ayrımcılık deneyimlerini önemli bir neden olarak dile getiriyor. Kendi ülkelerine dönmeyi planlayan göçmenlerde ise ailevi ve sosyal bağlar ön plana çıkıyor. Diğer bir ülkeye göç etmeyi düşünenlerde ise ekonomik koşullar ve iş olanakları daha belirleyici.

IAB araştırmacısı Katia Gallegos-Torres’e göre, “Göç etme eğilimleri rastlantısal değil. Cinsiyet, yaş, eğitim gibi bireysel özelliklerle sosyal ve ekonomik entegrasyon düzeyi ile toplum tarafından kabul görme durumu bir araya gelerek bu eğilimleri şekillendiriyor.”

En Çok IT ve Finans Sektöründekiler Almanya’dan Ayrılmayı Düşünüyor

Araştırma, özellikle bilişim, finans, teknik hizmetler gibi sektörlerde çalışan göçmenler arasında Almanya’dan ayrılma eğiliminin %30 ila %39 arasında olduğunu ortaya koyuyor. Sağlık, sosyal hizmetler, imalat, ulaşım ve ticaret sektörlerinde de bu oran %24 ile %28 arasında. IAB araştırmacısı Lukas Olbrich, “Almanya’ya eğitim veya iş için gelen, iyi eğitimli, ekonomik olarak başarılı ve dil entegrasyonu yüksek olan göçmenler ayrılmayı daha fazla düşünüyor. Oysa bu grup, Almanya’nın nitelikli iş gücü ihtiyacını karşılamak için büyük önem taşıyor,” diyor.

Almanya’ya Geri Dönmek İsteyenler de Var

Göç etmeyi planlayan kişilerin yüzde 21’i uzun vadede Almanya’ya geri dönmeyi arzuluyor. Katılımcıların üçte biri bu ihtimali tamamen dışlarken, yarıya yakını kararsız. Bu durum, gelecekte Almanya’ya geri dönüş için önemli bir potansiyelin olduğunu gösteriyor. IAB Göç, Entegrasyon ve Uluslararası İşgücü Araştırmaları Bölüm Başkanı Yuliya Kosyakova ise şu uyarıda bulunuyor: “Sadece göçü teşvik etmek yetmez; kalıcı yaşam perspektifleri sunmak da hayati önem taşıyor. Bunun için yapısal engellerin kaldırılması, hızlı ve şeffaf idari süreçler ile sosyal entegrasyonun desteklenmesi gerekiyor.”

Araştırmanın Temeli: IMPa Paneli

Araştırma, Almanya’daki göçmenlerin göç etme eğilimlerini daha iyi anlamayı hedefleyen yeni bir veri kaynağı olan IMPa paneline dayanıyor. Aralık 2024 ile Nisan 2025 arasında yapılan ilk dalga anket kapsamında, yurt dışında doğmuş ve 18–65 yaş aralığında Almanya’ya göç etmiş yaklaşık 50.000 kişi çevrim içi olarak görüşüldü.