Av. Serap Kervan Küçük
serapkervan@hotmail.com
Mal rejimi sözleşmesi evlilik sözleşmesi olarak bilinmektedir. Bir dönem bu sözleşmenin yapılmak istenmesi dahi çiftler arasında ayrılığa yol açıyordu. Ancak git gide daha bilinen ve kabul edilebilir bir duruma dönüştü.
.
Evlilik sözleşmesi dediğimiz zaman aslında mal ayrılığı sözleşmeleri akla gelmelidir. Yani eşler evlilik süresi boyunca malları ayırmak isterlerse evlilik sözleşmesi yapmalılar. Ayırmak istemezlerse bir sözleşme yapmalarına gerek bulunmamaktadır.
.
Seçilebilecek mal rejimleri kanun gereği üç tanedir:
.
1)Mal ayrılığı rejimi (Her eş adına alınan mal o eşin olur, diğer eş bu malda hak iddia edemez),
2)Paylaşmalı mal ayrılığı rejimi (Mallar yine hangi eşin adına alınmış ise o eşin kabul edilir. Fakat diğer taraftan da aileye ait oturulan ev, ev eşyası gibi mallar ortak kabul edilir, eşler bu mallardan yarı yarıya hak talep edebilir),
3)Mal ortaklığı rejimi (Mallar eşlerin adlarına kayıtlı olsa da hem mallar hem de gelirleri ortak kabul edilir, mallar üzerinde her iki eş elbirliği mülkiyetine göre pay sahibidir).
.
Mal ayrılığı sözleşmesi yapıldığında, örneğin evlilik sonrası bir lokanta alındı. Lokanta kocanın adına yapıldı, artık lokanta sadece kocanın malıdır, kadın eş bu lokantadan bir hak alamaz.
.
Evlilik öncesi veya sonrası hiçbir mal rejimi seçilmez ise, eşler arasında kanun gereği edinilmiş mallara katılma rejimi uygulanır. Bu halde, evlilik boyunca alınan mallar kimin adına olursa olsun, eşler yarı yarıya ortak kabul edilir. Yani alınan mal kimin adına kayıtlı olursa olsun diğer eş malın yarısında hak sahibi olur. Mesela ev aldınız, ev tapuda hanımın üstüne yapıldı. Koca bu evin yarısına sahiptir. Araba aldınız araba koca adına tescil edildi, eşi kadın arabanın yarısına hak kazanır.
.
Mal ayrılığı sözleşmeleri evlenme sırasında veya sonrasında yapılabilir. Sözleşmeyi ikisi de Türk vatandaşı olan çiftler yapabildikleri gibi, birisi Türk vatandaşı diğeri yabancı olan çiftler de yapabilir.
.
Türkiye Cumhuriyeti konsolosluk işlemleri hakkında bilgi veren www.konsolosluk.gov.tr/Faq/Index adresindeki resmi bilgiye göre “Evlendirme memurunun mal rejimi sözleşmesini yapma yetkisi bulunmamaktadır. Evlendirme memurları sadece evlendirme başvurusu sırasında, evleneceklerin hangi mal rejimini seçtiklerine dair varsa yazılı başvuruları alınabilir.”
.
Yani yurt dışında evlilik sırasında evlendirme memuruna seçmiş olduğunuz mal rejimini içerir dilekçe verebilirsiniz. Seçtiğiniz mal rejimi kayıtlara işlenecek ve evlilik boyunca edineceğiniz malların kime ait olacağını böylece belirleyebileceksiniz.
.
Mal ayrılığı sözleşmesi, evlilikten sonra eşlerin birlikte başvurmaları halinde noterlerce de yapılabilir. Eşlerin kendi arasında yapacağı evlilik sözleşmeleri geçersizdir.
.
Evlilik sözleşmeleri, evlilik öncesi alınan malları kapsamaz. Resmi nikah kıyıldıktan sonra başlayan evlilik süresinde alınan malları kapsar.
.
Saygı ve selamlarımla,
Ahmet DURMUŞ
