Alman meclisinde, hızla artan enerji fiyatlarına karşı tüketiciler ve şirketler üzerindeki yükü hafifletmek üzere hazırlanan 200 milyar euro hacmindeki fon kabul edildi.
Koalisyon hükümetini oluşturan Sosyal Demokrat Parti (SPD), Yeşiller ve Hür Demokrat Parti’den (FDP) milletvekilleri “koruma şemsiyesi” olarak adlandırılan paketin lehinde oy kullanırken, muhalefetteki Hristiyan Birlik (CDU/CSU) partilerinden vekiller paketin aleyhinde oy verdi. Sağ popülist Almanya için Alternatif (AfD) ve Sol Parti ise çekimser kaldı.
Almanya Başbakanı Olaf Scholz, mecliste yapılan oylamanın ardından yaptığı açıklamada, “koruma şemsiyesi”nin kabul edilmesinin elektrik, gaz faturalarını endişeyle karşılayanlar ve şirketler için iyi bir haber olduğunu söyledi. SPD’li Başbakan, “koruma şemsiyesi”nin “Yüksek enerji fiyatlarının frenlenmesine” katkı sağlayacağını vurguladı.
Ekonomi İstikrar Fonu canlandırılacak
Gaz fiyatlarındaki artışın frenlenmesini ve tüketicilere, şirketlere destek sağlanmasını hedefleyen “koruma şemsiyesi” koronavirüs pandemisine karşı oluşturulan ve süresi dolan Ekonomi İstikrar Fonu’nun (WSF) yeniden canlandırılması öngörüyor.
2020’de oluşturulan ve Haziran’da süresi dolan Ekonomi İstikrar Fonu, iflas veya işten çıkarma dalgası gibi istihdam piyasası için olumsuz olabilecek sonuçların engellenmesini ve gerektiğinde şirketlere devlet desteği verilmesini hedefliyordu.
Yeniden oluşturulan 200 milyar euro hacmindeki Ekonomi İstikrar Fonu’nun finansmanı ise federal hükümetin borçlanması ile sağlanacak. 2024 yılı ortasına kadar geçerli olacak fona paranın bu yıl içinde aktarılması planlanıyor.
Federal hükümetin bütçede öngörülenden fazla miktarda borçlanabilmesi için bugün mecliste ayrıca “borç freni” mekanizmasında istisna yapılmasına ilişkin tasarı da kabul edildi. Anayasada yer alan “borç freni” mekanizması, devletin borçlanmasının sınırlandırılmasını öngörüyor. Bu istisna, sadece doğal felaket veya acil durumlarda yapılabiliyor.
Desteğin nasıl sağlanacağı netlik kazanmadı
Federal bütçenin haricinde oluşturulan bu fon ile elektrik ve gaz fiyatlarındaki artışın frenlenmesi için gereken finansmanın sağlanması hedefleniyor. Bunun yanı sıra, zor durumda olan şirketlere ve doğal gaz ithalatı yapanlara destek sağlanması planlanıyor.
Ancak bu desteğin nasıl sağlanacağı henüz netlik kazanmadı. Alman hükümeti tarafından oluşturulan uzmanlar komisyonu, tüketicilere ve şirketlere destek sağlanması için devletin aralık ayında bir kereye mahsus olmak üzere hanelerin ve iş yerlerinin gaz faturasını ödemesini önermişti.
Ayrıca, Mart 2023’ten itibaren gaz fiyatlarının frenlenebilmesi için ikinci aşamaya geçilmesi önerisi gündeme gelmişti. Buna göre hanelerde bir yıl önce tüketilen doğal gaz miktarının yüzde 80’e kadar olan kısmında gaza tavan fiyat uygulanması ve bunun kilovatsaat başına 12 cent olması tavsiye edilmişti. Sanayi için ise gaz fiyatlarında fren mekanizmasının Ocak ayından itibaren uygulanması önerilmişti. Alman hükümetinin bu önerileri uygulayıp uygulamayacağı ise henüz bilinmiyor.
Muhalefetten eleştiri
Alman hükümetinin gaz fiyatlarını nasıl frenleyeceğinin tasarıda yer almaması ise muhalefetin eleştirilerine yol açtı.
Tasarıya ret oyu veren Hristiyan Birlik partilerinden Mathias Middelberg, hükümetin “para dolu bir çuval almayı” istediğini, ancak bu para ile ne yapacağına sonra karar vermek istediğini söyledi. CDU/CSU’nun gaz fiyatlarının frenlenmesini desteklediğini belirten Middelberg, ancak bunun için hükümete “200 milyar euroluk açık çek” vermeyi kabul etmediklerini kaydetti.
Ahmet DURMUŞ
