Almanya’da koalisyon hükümetinin hazırladığı ve federal milletvekili sayısını 630 ile sınırlayan seçim reformu kabul edildi. Sosyal Demokrat Parti, Yeşiller ve Hür Demokrat Parti’nin hazırladığı yasa tasarısı meclisten 400 evet oyuyla geçti. 261 milletvekili tasarıya red oyu verirken 23 milletvekili de çekimser oy kullandı. Muhalefette yer alan partilerden Hrıstiyan Sosyal Birlik (CSU) ve Sol Parti, yeni yasanın anayasaya aykırı olduğu gerekçesiyle Federal Anayasa Mahkemesi’ne dava başvurusunda bulundu.

Yeni yasa şu anda 736 milletvekilinden oluşan Federal Meclis’in birleşimini 630 milletvekiliyle sınırlıyor.

Almanya’da meclisin bileşimi neden sürekli artıyor?

Almanya’da Federal Meclis’teki milletvekili sayısı prensip olarak 598 olarak belirlenmiş durumda. Bu milletvekillerinden 299’u, hemen hemen birbirine eşit olan 299 seçim çevresinde seçmenin aday için verdiği “ilk” oylarla doğrudan seçiliyor. Geri kalan 299’u ise seçmenin belli bir siyasi parti için kullandığı “ikinci” oylarla, partilerin aday listesine göre belirleniyor.

Doğrudan halk tarafından ilk oylarla seçilen milletvekili sayısı, ikinci oylarla kazandığı milletvekili sayısından fazla olan siyasi partiler, mecliste aldıkları oy oranından daha güçlü bir temsiliyete kavuşuyor. Bu durumu engellemek, yani bir partinin meclisteki temsiliyetini, aldığı oy oranına yakınlaştırmak için bu kez diğer partilere ek milletvekillikleri veriliyor. Bu da meclisteki sandalye sayısının toplamda artmasına neden oluyor.

Almanya’daki bu karmaşık seçim sistemi Federal Meclis’teki milletvekili sayısının da sürekli olarak artmasını beraberinde getiriyor. 2021 yılında yapılan son genel seçimlerde 736 ile milletvekili sayısı Almanya’da ilk kez bu kadar yüksek olmuştu.

Seçim reformuyla ikinci oyların önemi arttı

Federal Meclis’te kabul edilen seçim reformu ikinci oyların önemini artırıyor. Seçim bölgesinde doğrudan seçilen adayların belli şartlarda Federal Meclis’te sandalyeye sahip olamayabileceği belirtiliyor.

Seçim barajını geçme kolaylığı kalktı

Almanya’da mevcut seçim sisteminde seçim barajı yüzde 5. Ancak üç seçim çevresinden en az 3’ünü kazanan partiler aldıkları oy oranına bakılmaksızın seçim barajını aşmış sayılıyor ve meclise milletvekili gönderebiliyor. Yeni seçim kanununda bu madde de kaldırıldı. Bu da Sol Parti gibi yüzde 5 bandında yer alan partilerin seçim barajını geçmesini zorlaştıran bir sonuç yarattı. Yüzde 5’lik seçim barajı eski kanunda olduğu gibi etnik azınlıkların kurduğu partilere ise uygulanmayacak.

Almanya’da 2021 yılında yapılan Federal Meclis seçimlerinde Sol Parti yüzde 4,9 oranında oy almıştı. Parti en az üç seçim çevresinde ilk oylarla doğrudan milletvekili seçtirebildiği için seçim barajını geçmiş ve meclise 39 milletvekili göndermişti.

CSU Meclis Grup Başkanı Alexander Dobrindt yeni yasayı seçmenlere ve demokrasiye karşı yapılmış bir “saygısızlık” olarak niteledi.

Sol Parti Milletvekili Jan Korte de Almanya’da seçme hakkına on yıllardır yapılmış “en büyük darbe” olarak niteledi.